Of je nu een kleine of grote tuin hebt, een zandbak staat garant voor vele uren speelplezier voor de kinderen. Welk kind is er nu niet dol op graven en kliederen met zand? Als je van plan bent om zelf een houten zandbak te gaan maken in je tuin, kun je vast wat praktische tips en inspiratie gebruiken. We hebben hiervoor alle tips en info op een rijtje gezet.
We helpen je verder met tips over de juiste plek, de beste afmetingen, een deksel ja of nee, welke materialen handig zijn en geven een snelle werkbeschrijving. Gelukkig is het maken zelf heel eenvoudig!
Stap 1: Wat is de beste plek?
Een paar tips wat betreft de beste plek om een zandbak te maken.- Zorg voor een plek waar deels zon en deels schaduw komt. Je wilt niet dat de kinderen urenlang in de zon spelen, maar helemaal in de schaduw is net te fris. Denk ook zeker aan de situatie in het vroege voorjaar of najaar, wordt de plek dan niet te koud? Een plek in de zon kun je natuurlijk ook met een losse parasol of schaduwdoek oplossen, dus liever meer zon op de plek dan minder.
- Een zandbak geeft natuurlijk wat rommel en los zand er omheen. Maak hem dus niet naast je mooiste plantenborder, maar richt een praktisch hoekje in die je kunt vegen (let op, veeg geen vies zand terug in de bak). Zorg dus altijd voor min. een halve meter loopstuk rondom en bedek deze bijvoorbeeld met rubberen tegels. Kinderen spelen immers vaak op hun knieën terwijl ze graven.
- Gras en zand is geen goede combinatie. Heb je toch een grasveld naast je zandbak? Houd een loopvlak vrij zoals hierboven staat, en scherm je gras daarnaast af met een afboording / borderrand. Kan het echt niet anders, hark het zand dan regelmatig een beetje van het gras af, dan is er eigenlijk niets aan de hand.
- Zet de zandbak niet onder een boom die veel bladeren of vruchten verliest.
- Zorg dat de ondergrond goed waterdoorlatend is, zodat er geen regenwater in de zandbak blijft staan.
Stap 2: Welke afmeting zandbak?
Natuurlijk geeft een simpele zandschelp al plezier, maar wil je een oplossing voor een aantal jaren, bouw dan een houten zandbak. De minimale afmeting is daarbij 1m x 1m, al is dit echt nog klein. Zand belandt dan al snel over de rand als er driftig mee gespeeld wordt. Dus heb je wat ruimte, kies dan voor íets groter. Alles tussen de 1,50m x 1,50m en 1,80m is ideaal. Hoe groter, hoe leuker natuurlijk!
De hoogte is standaard 20-30cm. Dit is prima. Heb je heel enthousiaste gravers, kies dan voor 30cm diep.
Verder is het handig om even na te denken over de afdekking. Hierin zijn diverse mogelijkheden:
- een los houten deksel. Voordeel: goedkoop. Nadeel: zwaar voor kinderen en dus licht gevaarlijk, en onhandig waar je deze moet laten als de zandbak in gebruik is
- een afdekzeil.
- inklapbare bankjes. Voordeel: Praktisch en leuk. nadeel: Ze nemen een beetje speelruimte weg als ze opengeklapt staan, dus niet ideaal bij de kleinste maten.
Een houten zandbak is doorgaans van geïmpregneerd hout, wat nog wel geschilderd of gebeitst moet worden voor een goede levensduur. Er zijn ook reeds geschilderde zandbakken te koop. Of kies voor thermisch gemodificeerd hout: duurder, maar duurzamer en klaar voor gebruik. Dan nu, handen uit de mouwen!
Stap 3: Uitgraven
Hoewel een zandbak prima op wat betontegels gebouwd kan worden, kiezen de meeste mensen voor ingraven. De onderkant kan gewoon grond zijn, of kan eventueel bedekt worden met betontegels om het zand goed te scheiden van de grond. In dat geval, zorg wel dat het regenwater nog goed weg kan!
Om te beginnen zet je de omtrek van de zandbak uit met paaltjes en touw. Steek de randen af met een spade en graaf het vlak verder uit tot de benodigde diepte.
-> de diepte van ingraven is afhankelijk van je wens: wil je de zandbak vrijwel helemaal ingegraven hebben, of deels? Ons advies is om deze zeker voor de helft te laten uitsteken, zodat het zand goed in de zandbak blijft.
Dek de onderkant af met anti-worteldoek, om het zand van de grond te scheiden. Werk dit netjes en goed weg aan de randen, onder de houten delen van de zandbak door.
Stap 4: Zandbakdelen plaatsen
Of je nu een kant-en-klaar pakket koopt of zelf aan de slag gaat met houten planken, het in elkaar zetten gaat op dezelfde manier.
Je begint met het zetten van paaltjes op de hoeken en monteert de zijwanden hier tegenaan. Om splijten te voorkomen boor je de schroefgaten voor. Elke zijde bestaat uit 3 of 4 tuinplanken van gelijke lengte.
De bovenkant wordt vaak afgewerkt met een liggende plank aan elke zijde, zodat de kinderen zittend kunnen spelen. Schroef de randplanken aan de bovenzijde van de tuinpalen vast.
Stap 5: Hout afwerken
Werk de houten delen af met beits of verf, om de zandbak mooi te houden en te beschermen.
Stap 6: Zandbak vullen met zand
Tijd om de zandbak te gaan vullen. Uiteraard gebeurt dit met mooi plakkend, schoon speelzand, ook bekend als zandbakzand. Gebruik nooit ophoogzand of ander zand dan schoon speelzand. Dit plakt niet goed en kan o.a. steentjes bevatten.
Maar hoeveel zand is er nu nodig voor de zandbak?
Reken hiernaast eenvoudig met onze rekenhulp uit hoeveel u nodig heeft! Of gebruik de volgende simpele berekening:
lengte x breedte x laagdikte = aantal m3 -> aantal 3 x 1,5 = aantal kg
Tip: Bestel ruim. Er gaat bij het spelen al gauw zand “verloren”.
Tip 2: Ververs elk jaar het zand een keer wegens hygiëne, tenzij de zandbak echt goed afgedekt zit en er geen of weinig vuil in kan komen.
Voor een kleine tot middelgrote zandbak zijn losse 20kg zakken ideaal en voldoende. Ga je voor groter (2m bij 2m bijvoorbeeld), dan heb je wellicht een bigbag van 1m3 nodig. Kom je er niet uit? Bel of mail ons gerust!